Pluimvee Schouppe
Info corner

Extreme warmte

Niet alleen kinderen en bejaarden vormen een risicogroep bij de hittegolf, ook dieren kunnen flink last hebben van deze extreme warmte. Zorg voor water, schaduw en rust.


Kippen moeten met dit weer voor voldoende fris drinkwater beschikken. Zet wat extra drinkbakken op plaatsen waar normaal geen water staat, dit zet ze aan om meer te drinken tijdens dit weer. Ververs het water regelmatig. Kippen lusten geen warm water. Kippen zweten niet. Een te hoge lichaamstemperatuur kunnen ze alleen verlagen via de huid van hun kinlellen, poten en veren onder de vleugels. Dit werkt meestal prima, op voorwaarde dat de kippen ’s zomers kunnen loslopen in schaduwrijke ruimte. Als het warm is eten kippen meestal minder. Vers, koel groenvoer zal hen zeker smaken. Doet een kip wat raar en dreigt ze door de hitte te bezwijken dompel ze dan in een emmer lauw water en zet ze in de schaduw. Meestal komt ze er weer bovenop.


Konijnen kunnen niet tegen volle zon. Plaats het hok van het konijn in de schaduw van een boom of op een koele plaats. Als de buitentemperatuur hoger wordt dan 24°C kan een konijn al last van de warmte krijgen, stijgt de temperatuur boven de 27 °C dan kan het slechter gaan eten of zelfs stoppen met eten. Bij extreme temperaturen kan je een plastieke fles bijna volledig met water vullen en gedurende een nacht in de vriezer leggen. Omwikkel de fles met een doek en leg ze in het konijnenhok. Het konijntje zal van de koelte genieten. Ook een koelelement uit een koelbox kan voor dit doel gebruikt worden. Vaak is het de beste oplossing om tijdens een hittegolf het dier naar binnen te halen, en een zo koel mogelijke plek in huis te geven. Drinkwater moet ruim voorradig zijn, het konijn zal op warme zomerdagen meer behoefte hebben aan vocht.
Wanneer een konijn oververhit raakt kan het apathisch gedrag vertonen of slap languit liggen. De ademhaling is zeer snel, de ogen kunnen half gesloten zijn, de oren zijn extreem heet, het tandvlees en de binnenkanten van de oogleden kunnen donkerrood zijn.
Het konijn dient onmiddellijk in een zo koel mogelijke omgeving gebracht worden. Via de oren regelt een konijn de lichaamswarmte, afkoelen kan daarom gebeuren door met lauw water de oren steeds af te sponsen en de voorpootjes nat te maken.


Cavia’s kunnen niet zweten zoals de mens. Ze hebben geen zweetklieren op hun lichaam, alleen aan de onderkant van de voetzolen hebben ze een paar zweetklieren. Die zijn echter niet genoeg om af te koelen als ze het te warm heeft. Daarom heeft de cavia nog een andere manier om warmte af te voeren: via zijn oren. Warm bloed gaat naar zijn oren datvervolgens afkoelt. Het afgekoelde bloed gaat zijn lichaam weer in en koelt zo zijn lichaam.
Dat kan niet genoeg zijn, want de oren van een cavia zijn niet heel groot. Daarom kunnen de cavia’s het snel te heet krijgen. Plaats de cavia nooit in volle zon. Je moet altijd letten op de temperatuur want ook in de schaduw kan het snel te warm worden. Zorg voor voldoende drinken.


Vogels houden van de zon en de warmte. Je moet er natuurlijk wel voor zorgen dat de beestjes niet in de brandende middagzon staan, want weinig vogels zijn daartegen bestand. Je kan de kooi afschermen met karton of isolatieschuim tegen de felle hitte. Vogels hebben net als alle andere dieren drinken nodig daarom moet je het drinkbakje geregeld verversen. Geef de vogels ook een badje waarin ze naar hartenlust kunnen fladderen.


Eenden en ganzen kunnen botulisme krijgen door een beperkte aanvoer van fris water en het warme weer. De dieren raken besmet en de spieren verlammen. De nek van de eenden hangt af, waardoor hun bek onder water komt en ze verdrinken. Zorg ook hier voor koel en zuurstofrijk water.

Hoe vers is een ei

Met een eenvoudige test kan je de versheid van een ei controleren.


Het lichten: de versheid van een ei kan gecontroleerd worden door ze te lichten. Een ei is vers als het licht erdoor schijnt, de dooier niet duidelijk zichtbaar is, het geheel niet erg beweeglijk is , en de luchtkamer nog klein is. Men kan dit testen met een zaklamp.

De drijfproef: Vul een kom met zout water (1l water en 100 gr zout) en leg er een ongekookt ei in ( wanneer een ei gekookt is werkt deze test niet meer)


Een vers ei zal plat op de bodem blijven liggen.

Hoe ouder het ei hoe meer de stompe kant naar boven komt.

Blijft het ei drijven dan is het bedorven en niet meer eetbaar.

De breekproef: bij het breken zal een vers ei een bolronde, stevige dooier en veel stevig eiwit hebben dat weinig uitloopt.


Nog enkele weetjes:

  • Schone eieren zijn langer houdbaar dan eieren waar vuil aan zit. Door de poreuze schaal kunnen de bacteriën gemakkelijk het ei binnendringen. Kijk daarom de eieren voordat u ze opbergt even na en maak ze met een doekje schoon.

  • Bewaar eieren liefst niet langer dan twee tot drie weken op een koele en donkere plaats.

  • Leg eieren niet dicht bij gerookte vis, ui, knoflook of andere sterk ruikende of snel aan bederf onderhevige levensmiddelen. Eieren kunnen door de poreuze schaal heel gemakkelijk geur en smaak van dergelijke producten overnemen.

  • Bewaar eieren met de punt naar beneden, zo blijft de dooier het best op zijn plaats. Eieren moeten met het luchtzakje naar boven worden bewaard, anders gaat de lucht naar boven en raakt het vlies los.

  • Neem eieren voor gebruik uit de koelkast en laat ze op kamertemperatuur komen.

  • Gebruik voor het splitsen van eieren, in dooier en wit, bij voorkeur een eiersplitser of -scheider.

  • Bij het produceren van een ei kan er een klein bloedvaatje in de eierstokken van de kip scheuren waardoor er wat bloed in het ei terecht kan komen (‘meat spot’). Het is een misverstand te denken dat een dergelijk ei bevrucht zou zijn. Mocht er een bloedstipje in het ei te zien zijn, dan kan dat met een natgemaakte lepel worden verwijderd. Je kunt zo’n ei gewoon veilig eten. Wanneer een ei ouder is, verdwijnen bloedvlekjes vaak. Dit betekent dus dat een ei met bloedvlekje vers is

  • Een dubbele dooier komt soms voor maar er is verder niks mis met het ei.

  • Soms scheurt de eierschaal tijdens het koken van een ei, hoewel het nergens hard tegenaan stoot. Dat komt doordat zich in het ei een luchtkamer bevindt. De lucht daarin zet door de hitte van het koken uit. De eierschaal komt onder druk te staan en knapt, omdat de lucht moet ontsnappen. Je kunt het voorkomen door een gaatje in de stompe kant van het ei te prikken, waar de luchtkamer zich bevindt. De lucht kan er dan veel sneller uit.

  • De kleur van de dooierheeft te maken met het kippenvoer. Als dat uit veel groenvoer bestaat, dan zijn de eidooiers oranjegeel. Maar krijgt een kip eten met weinig kleurstof (zoals graan), dan worden ze lichtgeel.

  • De kleur van het eiligt aan het ras van het kip. Je kunt het zien aan het oorlelletje van de kip welke kleur van ei zij gaat leggen. Een witte oorlel is witte eieren, een rode oorlel is bruine eieren. De kleur van het ei heeft geen invloed op smaak, heeft ook niets te maken met de huisvesting van de kip.

  • Wanneer je een ei wilt bakken, neem dan een zo vers mogelijk ei, dat smaakt het lekkerst. Als je een ei wilt koken kun je beter een iets minder vers ei gebruiken, hierdoor is het eenvoudiger te pellen.

  • Een eiwit dat troebel is of een gele of groene tint heeft, wordt veroorzaakt door koolstofdioxide die niet genoeg tijd heeft gekregen om door de schil van het ei naar buiten te gaan. Dit komt veel voor in erg verse eieren.

  • Vezelige, touw-achtige strengen in het eiwit zijn de ‘chalazae’. Deze zitten in elk ei en houden het eigeel op zijn plaats. Deze vezelige strengen zijn geen teken dat het ei niet goed of bevrucht is. Je kunt deze eieren veilig eten.